Ik vergeet dat ik vergeet

Stel je voor dat je mij om een boodschap stuurt. Als je toch naar de supermarkt gaat wil je dan een pak koffie voor mij meenemen?
Ik kom terug zónder de koffie. “Heb je nog aan de koffie gedacht?” En ik bedenk mij dat ik dat pak koffie helemaal ben vergeten. Ik weet echter nog wel dat je het me vroeg en dat ik had gezegd dat ik er aan zou denken.
Bij mensen met dementie is de herinnering aan de vraag óók weg. De vraag die in eerste instantie was gesteld om “als je toch gaat” een pak koffie mee te nemen is niet opgeslagen.
Dat maakt dat mensen met dementie een vraag eindeloos kunnen herhalen. Wanneer het antwoord op de vraag niet meer goed wordt opgeslagen en je vergeet dat je het al hebt gevraagd blijf de je vraag telkens herhalen. Het heeft geen zin ongeduldig of boos te reageren (al is dat soms wel begrijpelijk).

Iets meer over het geheugen

Het opslaan van informatie begint bij de zintuigen: horen, ruiken, voelen, zien en proeven. Al die prikkels worden geregistreerd in je Zintuigelijke (sensorische) Geheugen. Al na een paar seconden gaat deze informatie door naar je Korte Termijn Geheugen. Hier kun je bijvoorbeeld ook een telefoonnummer opslaan. Of een boodschap onthouden. Of herinneren waar je auto geparkeerd staat. Het Korte Termijn Geheugen bevindt zich in de hippocampus.

In het Lange Termijn Geheugen worden feiten, gebeurtenissen en hoe je iets moet doen opgeslagen.

Er is nog heel veel niet bekend hoe het geheugen precies werkt. Wat men weet is dat informatie die goed wordt opgenomen (ben je aandachtig, luister je goed, word je niet afgeleid) wordt gekoppeld aan bestaande informatie.

Je onthoudt dingen doordat er allerlei verbanden (verbindingen) worden gelegd (ook met bestaande informatie). Herinneringen zitten op heel veel plaatsen in je hersenen. Wanneer je je iets wilt herinneren spreek je dus heel veel hersencellen aan. Door die verbindingen kan het bijvoorbeeld zijn dat een bepaalde geur je doet herinneren aan iets uit je jeugd. Of dat je je een leuke zomer herinnert bij het horen van een liedje.

Wist je dat aangrijpende, heftige of spannende gebeurtenissen heel stevig worden ‘weggeschreven’ in het Lange Termijn Geheugen? Want weet jij nog wat je twee weken geleden voor kleding aan had? Of hebt gegeten? Meestal niet. Maar zou ik je vragen wat je bijvoorbeeld op je trouwdag aan had of hebt gegeten, dan weet je dat meestal wel.

Dat geldt ook voor mensen met dementie. Naast de ‘oude’ herinneringen, herinneren mensen met dementie vaak nog wel hun trouwdag, of het overlijden van een dierbare of de oorlog.